Overslaan en naar de inhoud gaan

Ruggenprik (lumbaalpunctie)

Gepubliceerd op: 15 februari 2022

De resultaten van andere onderzoeken of uw klachten kunnen voor de medisch specialist aanleiding zijn om een lumbaalpunctie (oftewel ruggenprik) te doen. De lumbaalpunctie is een onderzoek waarbij de neuroloog of verpleegkundig specialist wat hersenvocht (liquor) uit de wervelkolom onderin de rug haalt.

In de wervelkolom loopt het ruggenmerg. Rondom het ruggenmerg is een soort holte gevuld met hersenvocht. Door dit vocht te onderzoeken krijgt de arts informatie over ziekten van de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwwortels.

Werkwijze

De (verpleegkundig) specialist prikt met een dunne holle naald tussen de lendenwervels in de onderrug. Er wordt niet in het ruggenmerg zelf geprikt. De prik door de huid doet soms wat pijn, maar het afnemen van het vocht is niet pijnlijk en daarom wordt er bij een lumbaalpunctie niet verdoofd. Het onderzoek duurt ongeveer 15 minuten. In het algemeen is een lumbale punctie een veilige en weinig belastende handeling.
Het hersenvocht wordt in het laboratorium onderzocht. De uitslag krijgt de patiënt van de behandelend arts.

Complicaties

Bij 5 tot 15 procent van de patiënten kan na het prikken hoofdpijn optreden (maar minder vaak indien er met een zogenaamde atraumatische naald wordt geprikt, zoals tegenwoordig gebruikelijk). Dit is het gevolg van het nalekken van ruggenmergsvloeistof door het prikgaatje. Deze hoofdpijn geeft liggend weinig klachten en kan bij overeind komen zeer hinderlijk zijn. Vaak gaat deze vanzelf over. Soms is bedrust, pijnstilling en/of een zogenoemde bloodpatch (lokaal steriel inspuiten van eigen bloed om het lekje te dichten) noodzakelijk.
Wanneer een patiënt geen stollingsstoornis heeft en de neuroloog zorgt voor de juiste techniek en steriele omstandigheden, is de kans op een infectie, bloeding of beschadiging door de naald zeer klein.

Folder

Er is een folder beschikbaar over dit onderzoek: Folder lumbaalpunctie.

 

Laatst bijgewerkt op: 12 januari 2024

Slingeland Ziekenhuis

Anatomie: hersenen, wervelkolom en zenuwstelsel

Logopedisten Dirk Berghuis en Lisa van Asten. ©foto: Marcel Rekers
Door logopedie weer kunnen slikken en praten