Slaapstoornissen

Niet iedereen slaapt altijd even goed. Slecht slapen wordt een probleem als het gedurende een langere periode aanhoudt en het functioneren van iemand gedurende de dag beïnvloedt. Als de klacht van slecht slapen langer dan een maand aanhoudt en iemand functioneert daardoor overdag niet meer, dan spreken we van een slaapstoornis. 
Ongeveer een derde van de mensen heeft wel eens last van een slaapstoornis. Ook kinderen kunnen er last van hebben. Meestal gaat een slaapstoornis vanzelf weer over, maar er zijn ook mensen bij wie de klachten aanhouden.

Over slaap en slaapproblemen heeft het Slingeland Ziekenhuis een speciaal kenniscentrum ontwikkeld: https://slaapcentrum.slingeland.nl.

Primair of secundair

Bij primaire slaapstoornissen is geen sprake van een lichamelijk of psychisch probleem dat het slaapprobleem veroorzaakt. Bij secundaire stoornissen is er sprake van een andere aandoening die de slaapproblemen veroorzaakt. Er is een directe samenhang tussen het slaapprobleem en bijvoorbeeld een psychisch probleem (vooral depressie en angst) of klachten als pijn en jeuk door een lichamelijke ziekte (reuma, diabetes, schildklieraandoeningen, kanker of een neurologische aandoening).
Iemand kan last hebben van een gestoorde slaap (dyssomnie), slapeloosheid (insomnie) of een slaapstoornis waarbij men teveel slaapt (hypersomnie).

Neurologische oorzaken

Neurologische aandoeningen kunnen de oorzaak zijn van een slaapstoornis. Ziekten als epilepsie, hoofdpijn en de ziekte van Parkinson kunnen slaapproblemen veroorzaken. Ook kunnen medicijnen ervoor zorgen dat iemand slechter slaapt.

Narcolepsie

Bij narcolepsie is er sprake van oncontroleerbare slaapaanvallen overdag, ook na voldoende nachtrust. Narcolepsie heeft een grote invloed op iemands functioneren. De dagelijkse activiteiten (werken, studeren, sociale leven, sporten) worden bemoeilijkt door de onverwachte slaapaanvallen. Daarnaast is bij narcolepsie sprake van enkele andere symptomen, zoals hallucinaties en slaapverlamming. Deze symptomen komen niet altijd bij elke patiënt voor.

• Lees meer over Narcolepsie in ons kenniscentrum over slaap.
  
  

Slaap-apneusyndroom

Bij het Slaap-apneu syndroom treden ademstilstanden op in de slaap. De meeste mensen hebben wel eens een (sterk) verminderde ademhaling of een ademstilstand in de slaap. Er is sprake van een slaapstoornis als dit 's nachts meer dan vijf keer per uur gebeurt en dit minimaal tien seconden duurt. Het gevolg van een verminderde ademhaling of ademstilstand is dat de zuurstofspiegel in het bloed daalt en daardoor ontstaan onwenselijke wekreacties (arousals).

• Lees meer over Slaap-apneu syndroom in ons kenniscentrum over slaap.
  
  

Rusteloze benen

Mensen met ‘Restless legs syndroom' (RLS) hebben een vervelend, branderig gevoel in hun benen, meestal in de kuiten maar soms doen ook de armen mee. Het gevoel is vaak het ergste wanneer ze in bed gaan liggen. Dit zorgt ervoor dat iemand met ‘rusteloze benen' moeilijk stil kan liggen of zitten. Door de benen te bewegen gaat het vervelende gevoel tijdelijk weg. Het Restless legs syndroom is een slaapstoornis omdat het ‘moeten bewegen van de benen' zorgt voor problemen met inslapen en doorslapen.

• Lees meer over Rusteloze benen in ons kenniscentrum over slaap.

Mensen met RLS hebben vaak ook Periodic Limb Movement Disorder (in 80% van de gevallen). De armen en benen maken dan in de slaap schokkende bewegingen. Patiënten kunnen daar meerdere keren per nacht wakker van worden.

Slaaponderzoeken

Om een slaapstoornis vast te stellen kunnen verschillende onderzoeken worden gedaan, zoals

Vaak worden slaapproblemen onderzocht in het Slaapcentrum. Dit is een samenwerkingsverband van de neurologen, longartsen en KNO-artsen. Zie ook onze folder Slaapcentrum.

Meer informatie

• Bekijk ook het Kenniscentrum Slaapaandoeningen van het Slingeland Ziekenhuis: slaapcentrum.slingeland.nl.
  
  

Folders

• Folder Slaapcentrum
• Overige folders over slaapstoornissen en behandeling
  
  

Patiëntenverenigingen

• Apneuvereniging, Nederlandse vereniging slaapapneu patiënten: www.apneuvereniging.nl
• Nederlandse vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en heelkunde van het Hoofd-Halsgebied: www.kno.nl
• Nederlandse vereniging voor Narcolepsie: www.narcolepsie.nl
• Stichting Restless Legs: www.stichting-restless-legs.org
• Hersenstichting Nederland: www.hersenstichting.nl
• Fonds Psychische gezondheid: www.fondspsychischegezondheid.nl
  
  

Interessante websites

• De Universiteit Utrecht heeft meerdere websites ontwikkeld over onderwerpen met betrekking tot slaap.
  • Slaapproblemen: www.slaapproblemen.org
  • Slapeloosheid: www.insomnie.nl