Mononeuropathie

De zenuwen in ons lichaam zijn nodig om signalen van en naar het centrale zenuwstelsel te versturen. Die signalen zorgen ervoor dat wij kunnen voelen, dat we onze spieren kunnen bewegen en dat onze organen kunnen werken. Een mononeuropathie is een aandoening waarbij een zenuw in het lichaam niet goed werkt. Hierdoor verandert het gevoel in armen, benen of gezicht en werken de spieren niet meer zoals normaal. Er kan één zenuw niet goed werken (mononeuropathie) of er zijn meerdere zenuwen aangetast zijn (polyneuropathie).

Bij de ene vorm van neuropathie overheersen klachten van het gevoel (een doof gevoel, tintelingen of pijn) en bij andere vormen is er (ook) sprake van zwakte van de spieren, zoals bijvoorbeeld een klapvoet. De verschijnselen ontstaan vaak langzaam, over een periode van maanden of jaren. Zeldzamer zijn snel beginnende, ernstig verlopende neuropathieën.

Veel voorkomende mononeuropathieën

Bij mononeuropathie is één zenuw aangetast. Veel voorkomende mononeuropathieën zijn:

Carpale-tunnelsyndroom

Bij het carpale-tunnel-syndroom (CTS) is een zenuw in de pols bekneld geraakt. Deze loopt van de onderarm naar de hand via een tunnel: de carpale tunnel.  In deze tunnel loopt ook een aantal pezen. Bij irritatie of zwelling hiervan kan de zenuw bekneld raken en ontstaan klachten. Het carpale-tunnel- syndroom komt bij vrouwen vaker voor dan bij mannen.

Klapvoet

Bij een klapvoet is er sprake van een verlamming van de spieren die u gebruikt bij het optrekken van de voet of tenen. Hierdoor klapt de voet tijdens het lopen of wikkelt niet goed af. De oorzaak hiervan is het minder goed functioneren van de peroneuszenuw, vaak door langdurig met de benen over elkaar zitten. 

Ulnaropathie

Een patiënt met een ulnaris neuropathie heeft last van de ulnariszenuw, een van de drie zenuwen van de arm. Deze mononeuropathie veroorzaakt gevoelloosheid en tintelingen van de pink en ringvinger. Ook kan de patiënt kracht in zijn hand verliezen en pijn en kramp in de hand krijgen, ook ’s nachts. Beknelling van de ulnariszenuw ter plaatse van de elleboog is meestal de oorzaak zijn van ulnaropathie. 

Radialis neuropathie

Een patiënt met een radialis neuropathie heeft last van de radialiszenuw, een van de drie zenuwen van de arm. Deze mononeuropathie veroorzaakt gevoelloosheid en tintelingen aan de achterkant van de duim en wijsvinger, en soms ook aan de achterkant van de onderarm. Door krachtverlies kan het moeilijker zijn om de duim te bewegen, de pols of de elleboog te strekken en de onderarm te draaien. Een breuk van het bovenarmbot of druk op de zenuw door tijdens de slaap met het hoofd op de arm liggen, is meestal de oorzaak van radialis neuropathie.

Diagnose  

De neuroloog stelt een diagnose op basis van de klachten van de patiënt en onderzoek. Vaak wordt dan een spierzenuwonderzoek (EMG) aangevraagd. Het spierzenuwonderzoek kan de diagnose bevestigen, meer informatie geven over de ernst van de aandoening en over het type zenuw dat betrokken is. Dit kan van belang zijn voor de behandeling. Soms kan een echo of een scan van het traject van de zenuw worden gemaakt.  

Behandeling

De behandeling van neuropathie is afhankelijk van de oorzaak. Behandeling bestaat uit pijnbestrijding en ondersteunende maatregelen, zoals zorgen voor minder druk op de zenuw, soms door een operatie. Vaak wordt afgewacht, zodat de zenuw zich kan herstellen. Dit kan lang duren, in sommige gevallen is na een jaar nog herstel te zien. In sommige gevallen is verwijzing naar een revalidatiearts nodig. 

Meer informatie

• Meer over neuropatische pijn vindt u bij de Nederlandse Vereniging voor Neurologie (NVN).
  • Klapvoet
  • Ulnaropathie
  • Radialis neuropathie